Brynhild greiddi frá um Regin smið

Skrivað hevur: Jón Kragesteen

Útgivið tann: 13.11.2023

Tíðindabólkar: Tíðindi

Fríggjamorgunin fingu vit vitjan av Brynhild Kamban.

Brynhild greiddi eldhugað og livandi frá um forsøguna til Regin smið: 

Regin, sum er dvørgur, hevur systkini Otur og Fávnir. Oturin verður dripin av Loka, og pápi hansara, Reiðmar, krevur endurgjald fyri sonin. Hann fær gull afturfyri. Men Regin og Fávnir vilja hava hendur á gullinum. Tað hevur við sær, at Fávnir drepur pápan og umskapar seg til ein orm (ella ein dreka) og fer við øllum gullinum niðan á Glitrarheiði at verja tað. Men Regin vil ikki geva seg, hann vil hava gullið.

Um sama mundið veksur ein drongur upp, sum eitur Sjúrður Sigmundarson. Pápi Sjúrð doyði í bardaga við Hundingssynir, meðan Sjúrður enn var í moðurlívi. Hjørdis, mamma Sjúrð fór út á vígvøllin, meðan pápin, Sigmundur, lá bløðandi til at doyggja. Sigmundur sigur tá við Hjørdis, at sonur teirra, sum skal eita Sjúrður, skal hevna hansara deyða og eisini drepa ormin, Frænir (Fávnir), sum liggur á Glitrarheiði og goymir gulli. Beint áðrenn Sigmundur doyr gevur hann Hjørdis sítt brotna svør og sigur at Sjúrður skal smíða eitt nýt svørð úr tí.

Níggju mánaðir seinni verður Sjúrður føddur. Seinni giftis Hjørdis við Hjálprek kongi og hann fostrar Sjúrð upp. Tað sást heilt skjótt, at Sjúrður fór at vera ein úrmælingur at berjast og at nýta svørð, hann vinnur á øllum - ikki bara javnaldrum men eisini teimum, sum eru eldri.

Tá ið Sjúrður gerst vaksin, gevur Hjørdis honum svørðislutirnar, sum pápin, Sigmundur, gav henni og sigur honum at nú skal hann hevna pápa sín og drepa Frænir. 

Sjúrður fer til Regin, sum er dvørgur og biður hann smíða sær eitt svørð úr svørðslutunum. Dvørgar vóru tiltiknir at vera góðir smiðir og Sjúrður sigur við Regin, at hann skal smíða svørðið so sterkt, at tað kann vinna á jarni, stáli og steini. Regin játtar og fer at smíða.

Sjúrður má eisini hava ein hest og tað skal vera tann besti. Einaferð sær hann fleiri hestar, sum drekka úr eini á. Sjúrður kastar ein stein í ánna og tá gerast allir hestarnir bangnir og renna avstað - uttan ein, hann stendur friðarliga og drekkur víðari. Hendan hestin tók Sjúrður og nevndi hann Grana.

Sjúrður fer so aftur til Regin, at vita, um svørðið er liðugt. Jú, tað er tað, sigur Regin. So fer Sjúrður at royna tað. Hann høggur tað í stiðjan (amboltin) og tá fer tað í fleiri pettir. Sjúrður er ikki nøgdur og sigur við Regin, at um hann ikki ger honum eitt nógv sterkari svørð, so fer hann at drepa hann. Regin sigur ja, men so skal Sjúrður afturfyri geva sær hjartað hjá orminum, Frænir, tá ið hann hevur dripið hann.

Ein mánað seinni er svørðið liðugt, og tá ið Sjúrður roynir tað, klívur hann við tí bæði bæði stiðjan (amboltin) og stabban. Hann gevur svørðinum navnið Gram. 

Tað fyrsta Sjúrður ger, er at hevna pápa sín og tí fer hann í kríggj móti Hundings synum. Hann vinnur á teimum og drepur teir.

So ríður Sjúrður á Grana til Glitrarheiði og drepur ormin Fávnir. Men, áðrenn ormurin doyr, sigur hann við Sjúrð, at hann má drepa Regin smið. Tí um hann ikki ger tað, fer Regin at drepa hann. Regin ivast í fyrstani, men meðan hann fæst við at steikja hjartað í orminum, turkar hann sær um munnin og fær blóðið av orminum í munnin og bráddliga skilur hann málið hjá fuglum og alskyns djórum.

Tey siga honum, at hann sjálvur skal eta hjartað og ikki geva Regini tað. Hann so ger og meðan Regin liggur niðri og skal drekka blóðið, sum rennur frá orminum, drepur Sjúrður hann. Og soleiðis endar kvæðið Regin smiður, sum er fyrsti partur av Sjúrðarkvæðunum, sum tað verður kvøðið í niðurlagnum, at: 

"Grani bar gullið av heiði, brá hann sínum brandi av reiði, Sjúrður vá orminum, Grani bar gullið av heiði"

Brynhild Kamban er lærari og hevur seinni tikið master í føroyskum og hevur serliga granskað í Sjúrðarkvæðunum, sum Regin smiður er tað fyrsta av. At Brynhild hevur bæði vitan og innliving í kvæðini var týðiligt. Hon rúnarbant næmingarnar ein heilan skúlatíma á tamb. Brynhild arbeiðir nú á Setrinum. 

Tiltakið varð fyriskipað í sambandi við, at vit í vetur fara at kvøða Regin smið, ella part av kvæðinum.